Η θεματική αυτή ανθολογία συγκεντρώνει μια πλειάδα λογοτεχνικών στη μεγάλη πλειονότητά τους κειμένων με θέμα την Αθήνα και με ιστορικό, πολιτισμικό και κοινωνιολογικό ενδιαφέρον για την πόλη, από το 1834 έως τη σημερινή εποχή. Μέσα από αυτές τις αντιπροσωπευτικές, αυτοτελείς και εμβόλιμες λογοτεχνικές εικόνες της πόλης, αντιδιαστέλλονται η διαχρονική τοπιογραφία και αισθητική της με τις κυρίαρχες αντιθέσεις της ανάμεσα στην παλιά και τη νέα εποχή. Ξεκινώντας με την εικόνα του κεντρικού ήρωα στο μυθιστόρημα "Ο Ζωγράφος" (1842) του Γρηγόριου Παλαιολόγου, του Φιλάρετου, ο οποίος "τρέχει πεζός και έφιππος, με τον Ανάχαρσιν εις τας χείρας, ως οι Άγγλοι περιηγηταί, διά να επισκεφθή τα μνημεία της περικλεούς πόλεως", μεταβαίνουμε στο εσωτερικό της λυρικής πόλης, που ύμνησαν οι ρομαντικοί ποιητές και ο Κωστής Παλαμάς, και της μεταγενέστερης αστικής πόλης, που με νοσταλγικό ηθογραφικό τρόπο απεικόνισαν οι πρώτοι αθηναιογράφοι.

Από τις αρχές του 20ού αιώνα ως τον μεσοπόλεμο σχηματίζεται πλήρως το λογοτεχνικό μόρφωμα της Αθήνας, καθώς οι νεότεροι λογοτέχνες αποτυπώνουν την εποχή τους προβάλλοντας τα σύγχρονα ιστορικά γνωρίσματα της κοινωνικής λειτουργίας της πόλης. Ξεμακραίνει πια οριστικά η εποχή του κλεινού άστεως όπου έζησε παιδί ο αυτόχθων Θανάσης Πετσάλης-Διομήδης, όταν "βλάχοι από τα γύρω χωριά σαλαγούσαν γαλόπουλα και φραγκόκοτες με το καλάμι μπρος στα Ανάκτορα και στην οδό Ερμού", και η Αθήνα βρίσκεται σύντομα αντιμέτωπη με τις κρίσιμες κοινωνικοπολιτικές ανακατατάξεις των μεταπολεμικών χρόνων.

Στη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών του 20ού αιώνα η λογοτεχνική εικόνα της Αθήνας γίνεται όσο ποτέ ρεαλιστική. Οι σύγχρονοι λογοτέχνες καταγράφουν την πλήρη επικράτηση του αστικού τοπίου, ενώ η "γενιά του \'70" προβάλλει την ταύτισή της με την πόλη και τον τεχνοκρατικό τρόπο ζωής. "Πάνω στην πλατεία Συντάγματος θα χτίσω τον κήπο μου με τα πνεμόνια μου μέσα. Τον κόσμο τον συγκεντρώνω εκεί που θέλω, για να μπορώ να κινούμαι ελεύθερα πιο μακριά από τους άλλους και κάτι μπάτσους που αλωνίζουνε στην αρχή της Ερμού τους στέλνω και κάνουνε πηγαδάκια στην Φιλελλήνων", σύμφωνα με τη διαδρομή του κέντρου της Μαρίας Μήτσορα.

Τόσο η Αθήνα όσο και εμείς οι κάτοικοί της βρισκόμαστε πια αντιμέτωποι με τη δική μας καθημερινότητα και η ζωή συνεχίζεται με ακόμη εντονότερους ρυθμούς αστικοποίησης στις απαρχές του 21ου αιώνα.